Linie energetyczne a rak

Pochodzenie mitu

Promieniowanie wysokoenergetyczne (promieniowanie jonizujące), takie jak promieniowanie rentgenowskie czy promieniowanie γ (gamma), przyczynia się do powstawania nowotworów, wad genetycznych oraz osłabia układ odpornościowy.

Media i opinia publiczna podobne działanie przypisują też promieniowaniu o niskiej energii (promieniowanie niejonizujące), takiemu jak promieniowanie o bardzo niskiej częstotliwości (elektryczność), promieniowaniu o częstotliwości radiowej i mikrofalom. Niepokój budzą linie energetyczne, telefony komórkowe i ich stacje bazowe.1

Promieniowanie wysokoenergetyczne (promieniowanie jonizujące) zmienia (jonizuje) wiązania chemiczne i molekularne, przez co może uszkadzać ważne cząsteczki, takie jak DNA (materiał genetyczny). Uszkodzenia te mogą być przyczyną nowotworów oraz wad genetycznych. Promieniowanie niskoenergetyczne (promieniowanie niejonizujące) nie ma odpowiedniej częstotliwości ani wystarczającej energii do jonizacji cząsteczek. Nie ma więc podstaw do twierdzenia, że może uszkadzać DNA.1.

Aktualne dowody

Pola elektryczne oraz magnetyczne obecne są wszędzie tam, gdzie prąd elektryczny jest przewodzony przez linie przesyłowe lub używany w urządzeniach elektrycznych. Pola te mają częstotliwość od 50 do 60Hz i uznawane są za pola o skrajnie niskiej częstotliwości (ELF).2

W 2002 r. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (International Agency for Research on Cancer; IARC) będąca agencją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zakwalifikowałą pola o skrajnie niskiej częstotliwości - elektryczne i magnetyczne oraz częstotliwość radiową jako „prawdopodobnie rakotwórcze u ludzi” do najniższego z trzech poziomów rakotwórczości.2, 3

 

Ta klasyfikacja oznacza, że ​​istnieją:

  • ograniczone dowody rakotwórczości u ludzi; i
  • mniej niż wystarczające dowody na rakotwórczość u zwierząt.

 

Analiza przeprowadzona przez IARC potwierdziła, że istnieją ograniczone dowody na wpływ pól magnetycznych ELF na powstawanie białaczki u dzieci oraz niewystarczające dowody na powstawanie innych nowotworów. Badania nad osobami dorosłymi nie dostarczają wystarczających dowodów lub są one niespójne, jeżeli chodzi o wpływu ELF na rozwój nowotworów.2, 3

W 2007 r. WHO przeanalizowała  badania przeprowadzone na ludziach, zwierzętach oraz in vitro (laboratoryjne) opublikowane od czasu analizy IARC z 2002 r. WHO potwierdziła, że ​​choć istnieją ograniczone dowody na związek między polami magnetycznymi ELF a białaczką u dzieci, to nie ma dowodów odnośnie wpływu pól ELF na powstawanie innych nowotworów u dzieci ani u dorosłych.4

Australijska Agencja Ochrony przed Promieniowaniem i Bezpieczeństwa Jądrowego (Australian Radiation Protection and Nuclear Safety Agency; ARPANSA) twierdzi, że chociaż przeprowadzono wiele badań, to wciąż nie ma jednoznacznych dowodów na to, że ELF powoduje nowotwory. Badania wykazują albo bardzo słaby lub brak wpływu ELF na zdrowie.4.

Pola ELF i promieniowanie ELF nie są uwzględnione na tej liście amerykańskiego Raportu o Czynnikach Rakotwórczych (US Report on Carcinogens; ROC).6. 

Podsumowanie

Istnieją ograniczone dowody na nieznaczny związek między intensywną i długotrwałą ekspozycją na pola magnetyczne a białaczką u dzieci. Badania nadal trwają. Nie ma wystarczających dowodów na związek między ekspozycją na pola elektryczne i magnetyczne ELF a innymi rodzajami nowotworów u dzieci i u dorosłych.


Bibliografia

  1. Australian Radiation Protection and Nuclear Safety Agency (ARPANSA). Radiationbasics - ionising and non-ionising radiation. 2012 [cited 13/08/2014]; Available from: http://www.arpansa.gov.au/radiationprotection/basics/ion_nonion.cfm.
  2. World Health Organization (WHO). What are electromagnetic fields? 2014 [cited 13/08/2014]; Available from: http://www.who.int/peh-emf/about/WhatisEMF/en/#
  3. International Agency for Reseach on Cancer (IARC), Non-ionizing radiation, part 1:Static and extremely low-frequency (ELF) electric and magnetic fields, IARC, Editor.2002, IARC: Lyon, France.
  4. World Health Organization (WHO) Environmental Health Criteria 238. Extremely Low Frequency Fields. 2007.
  5. Australian Radiation Protection and Nuclear Safety Agency (ARPANSA).Electricity and Health - Fact Sheet 19.   2011  [cited 13/08/2014]; Available from: https://www.arpansa.gov.au/understanding-radiation/radiation-sources/more-radiation-sources/electricity
  6. U.S. Department of Health and Human Services, 12th Report on Carcinogens. 2011, Public Health Service - National Toxicology Program